วัยเกษียณ คืออะไร?

             การเกษียณนับว่าเป็นวิกฤตครั้งใหญ่ในชีวิต เกิดการเปลี่ยนแปลงในหลายๆด้าน เป็นสิ่งที่จะเกิดขึ้นกับทุกคนไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ ฉะนั้นการจัดกิจกรรมผู้สูงอายุ หรือกิจกรรมวัยเกษียณจึงมีช่วยส่งเสริมให้การใช้ชีวิตของผู้สูงอายุเป็นไปอย่างมีคุณภาพ และมีความสุข ถึงแม้จะเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่ แต่นับว่าเป็นช่วงที่มีความสุขมากเช่นเดียวกัน เพราะได้ปลดเปลื้องพันธนาการหลายอย่าง ทั้งในเรื่องของการทำงาน การรับผิดชอบต่างๆในฐานะพนักงานคนหนึ่ง หรือในฐานะอื่นๆ เป็นช่วงวัยที่ได้พักผ่อนอย่างเต็มที่หลังจากเหน็ดเหนื่อยมาเป็นเวลานาน  การก้าวเข้าสู่วัยเกษียณ แน่นอนว่าการเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆ อาจสร้างความกังวลให้ผู้สูงอายุได้ แต่ถ้ามองอย่างเข้าใจ และมองว่ามันเป็นเรื่องปกติที่จะเกิดขึ้นกับทุกคน ก็จะทำให้การใช้ชีวิตในวัยเกษียณเป็นไปอย่างมีความสุข

ความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นเมื่อวัยเกษียณมาถึง

 ความเปลี่ยนแปลงด้านสังคม เมื่อถึงวัยเกษียณภาพลักษณ์ด้านสังคมย่อมเปลี่ยนไป ทำให้ผู้สูงอายุบางคนสูญเสียความมั่นใจ และเกิดความกังวลใจ เมื่อต้องออกมาอยู่ในสภาพแวดล้อมใหม่ จากที่เคยมีสังคม มีคนห้อมล้อมให้ความเคารพนับถือ กลับต้องมาใช้ชีวิตอยู่บ้านขาดการเข้าสังคมอย่างที่ผ่านมา การเปลี่ยนแปลงทางด้านนี้นับว่าเป็นปัญหาในช่วงแรกของผู้สูงอายุที่อยู่ในวัยเกษียณ เมื่อเวลาผ่านไป บุคคลเหล่านั้นจะเข้าใจ และพร้อมยอมรับวิถีชีวิตแบบใหม่ จนในที่สุดก็จะสามารถปรับตัวเข้ากับมันได้

 ความเปลี่ยนแปลงด้านสุขภาพ แน่นอนว่าวัยเกษียณย่อมมาพร้อมกับความเสื่อมของร่างกาย ถือว่าเป็นเรื่องปกติมากที่คนเราเมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายก็ชราลงตามอายุ ฉะนั้นการเปลี่ยนแปลงในเรื่องนี้จึงไม่ได้เป็นปัญหาที่น่ากังวลใจมากนัก เพราะเรื่องของอายุขัยเป็นเรื่องปกติที่ต้องเกิดขึ้นกับทุกคนแต่ก็ยังมีข้อยกเว้น คือ เมื่ออายุมากขึ้นปัญหาเรื่องสุขภาพ เนื่องจากร่างกายไม่ได้แข็งแรงเหมือนกับตอนวัยหนุ่มสาว ฉะนั้นการเข้าสู่วัยเกษียณของผู้สูงอายุจึงมักมาพร้อมกับการเกิดโรคต่างๆได้ง่าย การดูแลเอาใจใส่จากคนในครอบครัวจึงเป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะหากเกิดอะไรขึ้นในกับคนในวัยนี้ มักจะได้ผลกระทบมากกว่าคนในวัยอื่น

 ความเปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ เมื่อเกษียณแล้วก็เหมือนเป็นการตัดขาดจากสังคมวงกว้าง เหลือแค่สังคมครอบครัว ซึ่งในบางครอบครัวหรือจะเรียกว่าส่วนใหญ่เลยก็ได้ มักจะปล่อยให้ผู้สูงอายุที่เกษียณแล้วใช้ชีวิตอยู่บ้านส่วน ลูก หลานก็ออกไปทำงาน จึงทำให้ผู้สูงอายุเกิดความรู้สึกเหงา โดดเดี่ยว ส่วนหนึ่งก็อาจจะเป็นเพราะแต่ก่อนเคยมีสังคม ซึ่งก็ถือว่าเป็นเรื่องปกติมักจะเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุวัยเกษียณแทบทุกคน

เมื่อเข้าสู่วัยเกษียณอาจจะทำให้ผู้สูงอายุสูญเสียความมั่นใจ คิดว่าตัวเองไร้ประโยชน์ เป็นภาระของผู้อื่น ซึ่งในกรณีเหล่านี้อาจนำไปสู่ภาวะโรคซึมเศร้าในผู้สูงอายุได้ ฉะนั้นคนในครอบครัวจึงควรสังเกตอาการและหาเวลาทำกิจกรรมกับผู้สูงอายุบ้าง เพื่อสร้างความผ่อนคลายและลดความตึงเครียดให้แก่ผู้สูงอายุ

กิจกรรมผู้สูงอายุ

เมื่อเกษียณแล้ว สิ่งหนึ่งที่ผู้สูงอายุรู้สึก คือ รู้สึกว่าตัวเองว่างจนเกินไป เนื่องจากก่อนเกษียณเคยทำอะไรหลายๆอย่าง แต่พอเกษียณกลับต้องอยู่บ้านเฉยๆ ทำให้รู้สึกเบื่อหรือหงุดหงิดง่าย ฉะนั้นการจัดกิจกรรมผู้สูงอายุ หรือกิจกรรมวัยเกษีณจึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจ เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้ออกไปพบปะผู้คน และใช้ชีวิตในวัยเกษียณอย่างสนุกและมีความสุข

กิจกรรมที่เหมาะสำหรับผู้สูงอายุวัยเกษียณ

กิจกรรมออกกำลังกาย กิจกรรมนี้จะช่วยให้ผู้สุงอายุไม่ต้องอยู่นิ่ง นอกจากจะได้สุขภาพร่างกายที่แข็งแรงยังป้องกันภาวะโรคกระดูกพรุนในผู้สูงอายุด้วย ซึ่งการออกกำลังกายอาจจะเลือกใช้วิธีชวนผู้สูงอายุไปเดินเล่นที่สวนสาธารณะ หรือที่ลานกว้าง พาผู้สูงอายุเดินช้าๆ สลับกับเดินเร็ว เพื่อเป็นการเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ อาจจะมีการออกกำลังกายแบบอื่นร่วมด้วย เช่น โยคะผู้สูงอายุ ไทเก๊ก หรือการเต้นลีลาศ

 กิจกรรมท่องเที่ยว การท่องเที่ยวก็นับว่าเป็นกิจกรรมที่ช่วยสร้างความผ่อนคลายไม่ใช่เฉพาะกับวัยรุ่นเท่านั้น วัยเกษียณหรือวัยผู้สูงอายุก็เช่นกัน การท่องเที่ยวจะช่วยสร้างความสุขความสนุกให้ผู้สูงอายุ ช่วยลดความเบื่อหน่าย และเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้ทำกิจกรรมร่วมกับคนอื่น เช่น การท่องเที่ยวตามวิถีชีวิตคนท้องถิ่น ตามแหล่งอารยธรรมที่สวยงาม หรือการทัวร์ตามร้านอาหารอร่อยๆ เป็นต้น

กิจกรรมทางสังคม อาจจะเป็นการช่วยเหลือกิจกรรมทางสังคม ทำจิตอาสาเล็กน้อยๆตามสถานที่ต่างๆ เช่น บ้านเด็กกำลังพร้า บ้านพักคนชรา นอกจากจะช่วยให้ผู้สูงอายุรู้สึกจิตใจเบิกบานแล้วยังเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้เข้าไปพบปะพูดคุยกับคนที่อายุใกล้เคียงกัน เพื่อปรึกษาหรือแชร์ประสบการณ์ในชีวิตร่วมกับผู้อื่นด้วย

กิจกรรมประเพณีและศาสนา ร่วมกิจกรรมในวันสำคัญต่างๆ เช่น การทำบุญตักบาตรในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา หรือการทำกิจกรรมต่างๆกับครอบครัวในวันขึ้นปีใหม่ วันสงกรานต์ ในบางครอบครัวที่ต้องแยกย้ายกันไปทำงานที่อื่น ก็ได้กลับมาพบปะสังสรรค์กัน ช่วยสร้างรอยยิ้มและเสียงหัวเราะให้กับผู้สูงอายุได้

กิจกรรมเกมและกีฬา ในวัยนี้การเล่นกีฬาโลดโผนอาจจะไม่เหมาะสมนัก ฉะนั้นเกมหรือกีฬาที่เหมาะกับผู้สูงอายุจึงเน้นเป็นเกมฝึกสมองหรือความจำมากกว่า เช่น หมากลุก เกมต่อคำ หรือเกมในมือถือต่างๆที่สร้างมาสำหรับผู้สูงอายุโดยเฉพาะ ซึ่งการเล่นเกมยังมีส่วนช่วยป้องกันไม่ให้ผู้สูงอายุสมองเสื่อมอีกด้วย

กิจกรรมงานอดิเรก เป็นกิจกรรมที่ผู้สูงอายุทุกคนต้องมีอยู่แล้ว สิ่งหนึ่งที่คนดูแลหรือคนในครอบครัวจะทำได้ คือ ช่วยส่งเสริมและให้ความช่วยเหลืออย่างเต็มที่ เช่น ผู้สูงอายุที่ชอบอ่านหนังสือ เราก็คอยอัปเดตเสมอว่ามีหนังสือเล่มไหนออกใหม่ไหม หรือว่ามีเรื่องไหนน่าสนใจบ้าง เป็นการเข้าไปมีส่วนร่วมในการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุ จะทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกว่าครอบครัวยังให้ความสนใจ และอยู่ข้างๆเขาเสมอในทุกช่วงเวลาของชีวิต

อาชีพเสริมเมื่อวัยเกษียณมาถึง

การเข้าร่วมกิจกรรมผู้สูงอายุเป็นแค่ทางเลือกหนึ่งในการลดความเหงา หรือความเบื่อหน่ายในชีวิตวัยเกษียณเท่านั้น แต่ก็ยังมีผู้สูงอายุบางคนหรือหลายๆคนที่ยังเกิดคำถามว่า เกษียณแล้วทำอะไรดี บทความนี้จึงอยากนำเสนออาชีพยอดฮิตที่เหมาะสำหรับผู้สูงอายุวัยเกษียณไว้ ดังนี้

             1.นักเขียน

             2.ล่าม นักแปลภาษา

             3.ผู้ชำนาญการพิเศษ ที่ปรึกษาบริษัท

             4.อาจารย์ฝึกอบรม อาจารย์พิเศษ วิทยากร

             5.ช่างซ่อม

             6.ขายภาพถ่ายออนไลน์

             7.ขายสินค้าออนไลน์

             8.เปิดร้านอาหาร ร้านขนม ร้านกาแฟ

             9.ปลูกต้นไม้หรือทำงานเกษตรกร

            10.ทำงานศิลปะ งานหัตถกรรม

            11.เปิดบ้านพัก หรือโฮมสเตย์

            12.การลงทุนกับธนาคาร

เทคนิค 6 เตรียมเมื่อเข้าสู่วัยเกษียณ

              การทำกิจกรรมผู้สูงอายุเป็นทางเลือกหนึ่งที่ช่วยลดความเครียดให้ผู้สูงอายุวัยเกษียณก็จริง แต่ก่อนที่วัยเกษียณจะมาถึงการเตรียมพร้อมในด้านต่างๆก็มีความจำเป็นเช่นเดียวกัน เพราะฉะนั้นก่อนที่จะก้าวเข้าสู่วัยเกษียณอย่างเต็มตัวเรามาดูกันว่ามีเทคนิคอะไรบ้างที่จำเป็นต้องใช้เมื่อวัยเกษียณมาถึง

             1.เตรียมตัว คือการดูแลสุขภาพร่างกายให้ดี เนื่องจากอายุที่มากขึ้นปัญหาสุขภาพและโรคต่างๆย่อมอยากมาเยี่ยมเยือนเรา ฉะนั้นการที่เราตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ และดูแลตัวให้มีสุขภาพที่ดีอยู่ตลอดเวลาก็จะไม่เป็นปัญหาไม่ว่าจะเข้าสู่วัยใดก็ตาม

             2.เตรียมใจ อย่างที่กล่าวไปในช่วงต้นว่า ในวัยเกษียณจะต้องมีการเปลี่ยนแปลงมากมาย การเตรียมใจให้พร้อมกับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นจึงถือว่าเป็นการตั้งรับที่ดีที่สุด เพราะไม่ว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นเราก็จะสามารถปรับตัวและใช้ชีวิตไปกับมันอย่างมีความสุขได้

             3.เตรียมวางแผน การวางแผนในที่นี้หมายถึง การวางแพลนต่างๆหลังจากเกษียณแล้วว่าตัวเองจะทำอะไร เช่น การวางแผนในการไปตรวจสุขภาพ การท่องเที่ยว รวมไปถึงการใช้เวลาในช่วงวัยนี้เพื่อทำประโยชน์ในด้านต่างๆ ดังนั้นการที่เราจะทำอะไรแล้วมีการวางแผนไว้ก่อนก็ถือว่าเป็นการเริ่มต้นที่ดีสำหรับการทำสิ่งนั้น

            4.เตรียมครอบครัว คือ การใช้ชีวิตกับคนที่เรารัก ไม่ว่าจะเป็นคู่สามีภรรยา หรือพ่อแม่ลูก การรักษาระดับความสัมพันธ์ให้คงเดิม รวมไปถึงการหมั่นเติมความรักให้กันและกัน เพราะในบั้นปลายของชีวิต สิ่งที่สำคัญที่สุดที่จะทำให้มีความสุขก็คือ ความรักความอบอุ่นของคนในครอบครัว

            5.เตรียมมิตรภาพ คือ การรักษามิตรภาพระหว่างเพื่อน หรือเพื่อนร่วมงานไว้ให้คงเดิม ถึงแม้ว่าจะเกษียณไปแล้ว มิตรภาพและความรู้สึกดีก็ยังคงเหมือนเดิม ให้คนอื่นรู้สึกว่าเราก็ยังเป็นเพื่อน หรือเพื่อนร่วมงานที่สามารถพูดคุยปรึกษาได้ตลอดเวลาที่ต้องการ

             6.เตรียมเงิน เตรียมเงินในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าก่อนที่จะเข้าสู่วัยเกษียณเราต้องทำงานหนักเพื่อเก็บเงินไว้ใช้ในตอนเกษียณอย่างเดียวจนเผลอละเลยเรื่องอื่นๆ แต่การเตรียมเงินในที่นี้คือการวางแผนในเรื่องของการใช้จ่าย หรือข้อจำกัดต่างๆในการใช้เงิน เพราะในวัยเกษียณบางคนอาจจะไม่มีรายรับเข้ามาแล้ว

             ฉะนั้นการวางแผนเรื่องการใช้เงินไว้ ก็ถือว่าเป็นการป้องกันไว้ก่อนเพราะในอนาคตหากมีความจำเป็นต้องใช้เราก็จะสามารถบริหารจัดการในส่วนนี้ได้

สรุป

              ผู้สูงอายุนอกจากลักษณะทางกายภาพแล้ว ก็ไม่มีอะไรแตกต่างจากคนในวัยอื่นเลย ผู้สูงอายุยังคงต้องการความสุข ความสนุก ในการใช้ชีวิตเหมือนกับคนทั่วไป ดังนั้นการจัดกิจกรรมผู้สูงอายุ จึงเป็นส่วนเติมเต็มความสุขในช่วงของบั้นปลายชีวิต ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกว่าวัยเกษียณไม่ได้น่าเบื่อเสมอไป บ้านไหนที่มีผู้สูงอายุอยู่ในบ้านอย่าลืมหากิจกรรมดีๆมาทำร่วมกันด้วยนะคะ